وابستگی اقتصادی امروز مانند قرن بیستم نیست. دیگر استعمار یا سیاستهای نئولیبرالیستی به دنبال تاسیس کارخانه و موسسه برای تولید کالا نیستند. هدف آنها تبدیل ایران به بازار مصرف کالاهای غربی با استثمار کارگر و ایجاد انحصار سنتی بازار است.
امروزه در جهان، انحصار بازار حرف اول را میزند و شکل تولید در جهان تغییر کرده است. پس از دوره دولت رفاه و سیاستهای کینزی، سیاستهای نئولیبرالیستی بر آمریکا حاکم شد. این سیاست با صنعتزدایی در آمریکا آغاز شد و دولت آمریکا تلاش خود را برای حفظ صنایع تسلیحاتی به کار بست. تمام صنایع خود را به خارج از آمریکا منتقل کرد. نمونه آن ایالت میشیگان آمریکا است که زمانی مرکز هیاهوی صنعت، تولید و کارخانجات بزرگ بود. امروز تبدیل به یک منطقه متروکه با کارخانجات مستعمل که به آهن پاره و قراضه تبدیل شدهاند، شده است.
سیاست دیگر آمریکا “تریکل داون” یا نشت به پایین است. این سیاست به معنای اخذ مالیات از طبقات متوسط و پایین و انتقال آن به طبقات بالاست. این انحصار اقتصادی به طبقات بالایی اجازه میدهد تا از پرداخت مالیات معاف شوند. به اعتقاد طرفداران این سیاست، ثروت از بالا به طبقات پایینتر “نشت” میکند.
در ایران نیز تجارت و بازرگانی تجاری منجر به صنعتزدایی شده است و صنعت و تولید در موقعیت ضعیفی قرار گرفته و تقریباً حذف شده است. سرمایهداران و کارفرمایان بر اساس برنامه هفتم توسعه از سوی سیستم حاکم مورد حمایت قرار میگیرند.
پیگیری سیاستهای نئولیبرالیستی در صندوق بینالمللی پول
سازمان برنامه و بودجه با صراحت از هیئت صندوق بینالمللی پول استقبال میکند و بسته پیشنهادی و طرحهای مشارکتی این هیئت را میپذیرد. بر اساس وضعیتی که خود سازمان بودجه برای این بسته پیشنهادی ارائه کرده است، این بسته شامل موارد زیر است:
1. خصوصیسازی کامل
2. حذف یارانه
3. مقرراتزدایی (عدم پرداخت مالیات، تعیین قیمت تولیدات، فروش تولیدات به دلار)
در واقع هدف این سیاستها تضعیف و کوچک کردن دولت است. کاری که پس از دوره دولت رفاه و سیاستهای کینزی در آمریکا اتفاق افتاد. هدف بانک جهانی و نمایندگانش در ایران اجرای سیاستهای نئولیبرالیستی بود که در این کار کاملاً موفق شدند. تمامی خرید و فروشها باید بر اساس دلار انجام پذیرد. قیمت کالاها، بنزین و نفت باید به قیمت دلار فروخته شود. در حالی که ارزش کار کارگران به قیمت پول خودشان تعیین میشود. این نوع سیاستگذاری نوع جدیدی از سلطه امپریالیزم و بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول است.