## حباب بورس، یک بازی خطرناک با سرنوشت مردم
در سال‌های ۹۸ و ۹۹، دولت با افت شدید قیمت و حجم فروش نفت به دلیل تحریم‌ها و پاندمی کرونا، با کسری بودجه سنگینی مواجه شد. تمام ارکان حکومت دست به دست هم دادند و مردم را به سمت بازار سرمایه سوق دادند. بعد از ایجاد حبابی در بورس، سهام با قیمت‌های گزاف به مردم فروخته شد.
ناصر همتی، یکی از بازیگران اصلی این سناریو بود. پس از آن، افرادی که با رانت و سرمایه‌های بزرگ وارد بورس شده بودند، پول خود را خارج کرده و به بازارهای ملک، طلا و ارز سرازیر کردند. عده‌ای از سرمایه‌گذاران قدیمی و نهادهای مالی در بورس باقی ماندند، اما اکثر سرمایه‌های کوچک، به خصوص در سهام زیان‌ده، نابود شدند.
## حباب بورس، چهار سال بعد هنوز هم پابرجا است؟
پس از آن اتفاقات، دولت تنها مجاز به معامله با چین بود و حتی آن معاملات هم به درستی انجام نشد. اکنون همان تیم مدعی بهبود اوضاع بورس شده‌اند.
دولت قبلی با افزایش فروش نفت و بالا رفتن قیمت آن به دلیل فروکش کردن کرونا، ثروت زیادی به دست آورد. اما با آوردن عشقی و تحریک افرادی مثل جبرائیلی، دلالان ملک، ارز و طلا، انتقام سختی از بورسی‌ها، به خصوص سهامداران خرد، گرفته شد. با این حال، امکانات اولیه زندگی مردم مثل خودرو و ملک، به جای بورس رشد کرد و طبقه ضعیف جامعه نابود شد. تعرفه خدمات، گردشگری، حمل و نقل، پزشکی و… با اجازه دولت به طور نجومی افزایش یافت و به این ترتیب، مشاغل مربوط به این حوزه‌ها به شدت ثروتمند شدند و خدمات از دسترس مردم عادی خارج شد.
بورسی‌ها به شدت از تورم جا مانده‌اند و اکنون مجبور هستند به همتی فرش قرمز پهن کنند تا شاید خاطرات گذشته تکرار شود و کمی از هیجانات بازارهای دیگر به این بازار منتقل شود. رانت سنگین گیرندگان نیما را هم به بازارهای رقیب اضافه کنید، به خصوص مونتاژکاران خودروئی و خودی‌ها.
## کسری بودجه در سال ۱۴۰۴
شورای اقتصاد در جلسه ۲۲ مرداد ۱۴۰۳، بر اساس ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و با توجه به درخواست خرداد ماه وزارت نفت، طرح «ضربتی جهش تولید نفت خام به میزان ۲۵۰ هزار بشکه در روز» را تصویب کرد.
سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در ابلاغیه‌ای خطاب به وزارت نفت اعلام کرد: بانک مرکزی تا پایان شهریور ماه سال ۱۴۰۳، به منظور افزایش تولید نفت خام میادین به میزان ۲۵۰ هزار بشکه در روز از تولید پایه یک میلیون و ۹۳۹ هزار بشکه در روز به ۲ میلیون و ۱۸۹ هزار بشکه در روز، نسبت به پرداخت تسهیلات به شرکت ملی نفت ایران به مبلغ ۳ میلیارد دلار از طریق بانک‌های عامل اقدام می‌کند، بانک مرکزی مجاز است به تشخیص خود با استفاده از انواع راهکارها نسبت به تامین مالی طرح مزبور اقدام کند.
در این نامه تأکید شده، پرداخت تسهیلات مزبور در چارچوب تفاهم‌نامه مابین بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و شرکت ملی نفت ایران درخصوص اجرای طرح ضربتی جهش تولید نفت خام به میزان ۲۵۰ هزار بشکه در روز صورت می‌پذیرد.