## خمیازه: یک راز پیچیده با ریشههای اجتماعی
خمیازه، پدیدهای جهانی است که از نوزادان تا حیوانات را در بر میگیرد. اما چرا دیدن خمیازه دیگران باعث میشود ما نیز خمیازه بکشیم؟ این پرسشی است که دانشمندان سالها به دنبال یافتن پاسخ آن هستند.
برخی از محققان بر این باورند که خمیازه کشیدن برای افزایش اکسیژن رسانی به مغز ضروری است. عدهای دیگر آن را به عنوان یک مکانیسم تنظیم دمای بدن یا یک سیگنال اجتماعی میبینند.
یکی از نظریههای پرطرفدار در این زمینه، ارتباط خمیازه کشیدن با ریتم شبانهروزی است. ما اغلب در زمانهایی خمیازه میکشیم که بدن در حال استراحت یا انتقال بین حالتهای بیداری و خواب است. این نشان میدهد که خمیازه ممکن است به عنوان یک مکانیسم هماهنگکننده فعالیتهای گروهی عمل کند.
اما آنچه جذابیت خمیازه را دوچندان میکند، ماهیت مسری بودن آن است. مطالعات نشان میدهد که نورونهای آینهای که در تقلید و همدلی نقش دارند، در خمیازه مسری دخیل هستند. به عبارت دیگر، دیدن یا شنیدن خمیازه دیگران باعث فعال شدن این نورونها و در نتیجه تحریک واکنش خمیازه در ما میشود.
همدلی نیز نقش مهمی در خمیازه مسری ایفا میکند. افراد مبتلا به اختلالات اجتماعی، مانند اوتیسم یا اسکیزوفرنی، کمتر به خمیازه دیگران واکنش نشان میدهند. این نشان میدهد که توانایی همدلی با دیگران در ایجاد واکنش خمیازه مسری نقش دارد.
عوامل محیطی نیز میتوانند بر خمیازه مسری تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، تنفس و دمای محیط میتوانند شدت خمیازه مسری را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین، بودن در یک گروه اجتماعی و تعامل با دیگران نیز میتواند باعث افزایش احتمال خمیازه کشیدن شود.
اگرچه خمیازه کشیدن یک رفتار عادی و بیضرر است، اما مطالعه آن میتواند به ما در درک بهتر عملکرد مغز، رفتارهای اجتماعی و تکامل انسان کمک کند.