## صنعت برق ایران: درآمد بالا، هزینه بیشتر، و معضل مصرف
اگر تمام صنعت برق ایران یک فروشگاه بود، این فروشگاه در سال ۱۴۰۲، ۱۳۵ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرد، اما ۱۶۵ هزار میلیارد تومان هم هزینه داشت! به عبارتی، در هر ۱۰ ثانیه، ۵۲ میلیون تومان به هزینه صنعت برق اضافه شده است.
بخش قابل توجهی از برق ایران با قیمتی پایین تر از هزینه واقعی به مشترکان تحویل داده می شود. دولت برای جبران این اختلاف قیمت، ۳۰ هزار میلیارد تومان یارانه از محل اسناد خزانه به صنعت برق تزریق کرده است.
از ابتدای سال، جریان مالی صنعت برق با تغییرات قابل توجهی مواجه شده و مدیرعامل توانیر ماه گذشته در مصاحبه ای اعلام کرد که منابع و مصارف صنعت برق به تعادل رسیده و “موتور تولید بدهی در صنعت برق خاموش شده است.”
درآمد صنعت برق از فروش برق داخلی، صادرات، هزینه انشعاب و ترانزیت تامین می شود. در مقابل، هزینه ها شامل تولید، توزیع، انتقال و پرداخت های قانونی می باشند.
بر اساس گزارش بانک جهانی، توسعه صنعتی و رفاه مردم ایران بر پایه انرژی ارزان بنا شده است. این امر سبب شده تا مصرف بهینه به فراموشی سپرده شود و ایران با معضل انرژی دست و پنجه نرم کند.
جعفر قربانی، کارشناس انرژی، مصرف بالای برق را به تجهیزات فرسوده نسبت می دهد و اعتقاد دارد که نباید هزینه تجهیزات فرسوده به مردم و صنایع تحمیل شود. او راه حل را در افزایش قیمت می بیند.
محمد اسلامی، یک کارشناس دیگر، معتقد است که ریشه استفاده از تجهیزات فرسوده در نبود تفاوت قیمت بین استفاده از تجهیزات استاندارد و فرسوده است. او ریشه این مسئله را در قیمت گذاری انرژی می داند.
بر اساس قانون مانع زدایی از صنعت برق، دولت باید تنها برق مصرفی در حد الگوی مشترکان خانگی را بر اساس نرخ های یارانه ای محاسبه کند و برای مصارف بالاتر از الگو، تعرفه ای را اعمال کند که صنعت برق در کلان به لحاظ اقتصادی متعادل شود.
