## تیره شدن افق صلح در خاورمیانه با ترور نصرالله: اسرائیل در آستانه یک پاسخ پرهزینه
روز جمعه، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، به خبرنگاران گفته بود که روزهای آینده مسیر آینده خاورمیانه را مشخص خواهد کرد. اما شاید او پیشبینی نمیکرد که ایده برقراری آتشبس میان اسرائیل و حزب الله به این شکل شکست بخورد. اسرائیل با ترور شهید سیدحسن نصرالله، منطقه را به لبه پرتگاه نزدیکتر کرده و در آستانه یک رویارویی تمام عیار قرار داده است. این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که برای دومین بار شاهد حمله موشکی ایران به اسرائیل بودیم.
**دوراهی سرنوشتساز**
با ترور نصرالله، نگاهها به سوی پاسخ اسرائیل معطوف شده است؛ پاسخی که میتواند برای تلآویو پرهزینه باشد. نشریه گاردین در ادامه یادداشت خود ادعا میکند که این اتفاق میتواند شرایط را برای مسعود پزشکیان، طرفدار تنشزدایی با غرب و عبور از تحریمها، به چالش جدی تبدیل کند. از سوی دیگر، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دولت چهاردهم، پس از یک هفته حضور در نیویورک و دیدارهای دو و چندجانبه با سیاستمداران اروپایی، زمینه را برای احیای رایزنیها در باب برنامه هستهای ایران فراهم کرده است. این رایزنیها میتوانند به توافق برجام، که ترامپ در سال 2018 به طور یکجانبه از آن خارج شد، منجر شوند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز از شنیدهها در این جلسات متاثر شده و معتقد است که این فرصتی است که میتوان در مورد موضوع هستهای اقداماتی انجام داد. او مزیت آقای عراقچی را در تسلط بر فرآیند مذاکرات میداند و بر این باور است که حضور او میتواند روند توافق را تسریع کند.
با این حال، ترور نصرالله میتواند به مانعی جدی در مسیر توافق تبدیل شود و روابط تهران با غرب را وارد فاز جدیدی از تنشها کند. پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس، تهران با اتخاذ رویکرد صبر استراتژیک تلاش کرد تا مانع از تشدید تنشها شود. با این حال، ماجراجوییهای اسرائیل و اصرار ایالات متحده بر تحقق آتشبس در غزه نتوانست از رویارویی تهران با اسرائیل در پاسخ به ترور چهرههای مقاومت جلوگیری کند.
**خلع سلاح بایدن**
گاردین مدعی است که ایران ادعای آمریکا مبنی بر بیاطلاعی از ترور نصرالله را باور ندارد. به نظر میرسد فرمان این ترور از قلب نیویورک صادر شده است و گزارشها حاکی از آن است که اسرائیل از بمبهای آمریکایی برای بمباران مقر فرماندهی حزب الله استفاده کرده است.
ترور نصرالله، نوعی تحقیر دیپلماتیک برای واشنگتن محسوب میشود و ناتوانی آمریکا در کنترل متحد دردسرسازش را به نمایش میگذارد. وزارت امور خارجه آمریکا با وجود رایزنی با ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، و نتانیاهو، بر این باور بود که تلآویو آتشبس 21 روزه را میپذیرد، اما نتانیاهو توافق را زیر پا گذاشت.
به این ترتیب، میتوان گفت که استراتژی ایالات متحده پس از 12 ماه شکست خورده است. پس از حملات هفت اکتبر حماس، ایالات متحده بارها از اسرائیل خواسته تا در ارتباط با فرآیند غذارسانی به مردم غزه، حمله زمینی به رفح، و شرایط آتشبس منعطف عمل کند. با این حال، نتانیاهو با وجود تصدیق مواضع ایالات متحده، در عمل واشنگتن را نادیده گرفته است.
واشنگتن در باب استراتژی اسرائیل تردیدهایی جدی دارد اما ارسال مهمات به این بازیگر را متوقف نکرده است. با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انفعال برخی کشورهای عربی در برابر ترور نصرالله، به نظر میرسد ایالات متحده گزینههای کمی در دسترس دارد. بهخصوص در شرایطی که رویارویی میان ایران و اسرائیل بار دیگر هراس در خاورمیانه را افزایش داده است.